Tekrar merhaba,
Rusya notlarının ikinci ve son bölümü ile karşınızdayım. Yazı dizisinin birinci kısmı olan St. Petersburg notları için bu yazıyı inceleyebilirsiniz. St. Petersburg sonrası 19’u sabahı oldukça modern (Alman üretimi) bir hızlı trenle saat 10.30 gibi Moskova’ya vardık ve ardından kalacağımız hostele geçtik. Ancak o hostelde şöyle bir sıkıntı yaşadık: Hostele vardığımızda (Fresh Kuznetsy Hostel), görevli bizden ödemeyi nakit olarak vermemizi istedi. Booking.com’dan rezervasyonu kartla ödeme yapılacak şekilde yaptığımı söylememe rağmen ısrarla nakit istedi. Tabii bu arada İngilizce sorununu yine yaşadık :) Ben de kesinlikle nakit vermeyeceğimi, kart kabul etmeleri gerektiğini söyledim. O zaman da sayın görevlimiz bilgisayar ekranından bir siteyi açtı ve “sistemin” %5,27 komisyon alacağını söyledi! Haliyle önce nakit isteyen, ardından da kredi kartı için saçma kurnazlıklara giren yerde kalamazdık ve oradan ayrıldık. Tabii bu arada elimizde çantalar ve valizler var :) Şehir merkezine geldiğimizde önce yine bir şehir rehberi edindim. Oradan önerilen uygun hotellere baktık ve yoldan geçen ve İngilizce bileceğini düşündüğümüz insanlardan rica ederek ilgili yerleri aramalarını sağladık ancak doluydu :) Sonra yeniden booking.com’a bakalım diye düşündük ve wi-fi olan bir kafeye oturduk. Oradan bir hotel (Hotel Cosmos) ayarlamızla beraber hemen yola koyulduk. 3 yıldız taşıyan bu hotele vardığımızda, görevliyle ilgili rezervasyon bilgilerimi paylaşmaya çalışırken (yine İngilizce sorunu) yeniden bir sıkıntı çıktı :) Görevli bana sadece bir kişilik rezervasyon yaptığımı ve ilgili durum için rezervasyon birimiyle telefonda görüşmem gerektiğini söyledi. Ben de sakin kalmaya çalışarak hotelden ayarladıkları telefonu açtım. Önce Rusça konuşan bir görevli çıktı, ben İngilizce cevap verdikten sonra sanırım beni bir yere bağladı fakat 4-5 dakika boyunca kimse cevap vermedi. Ben de yine sakin kalmaya çalışarak :D Emre’nin tabletinden de faydalanarak booking.com’daki rezervasyonumuzun ayrıntılarını anlatmaya çalışırken sonunda İngilizce bilen bir görevliye denk geldik ve birkaç dakika içerisinde odaya geçtik. (Bu arada kan ter içerisinde kaldığımızı söylememe gerek var mı?) Hotel çok büyük ve 3 yıldızlı olmasına rağmen wi-fi verimli çalışmıyordu ve mobilyalar çok çok eskiydi. Gerçi bunlar çok büyük sorunlar sayılmaz. :) Yeni ürünlere sahip olmak zorunda değiller ama pratik zekası olmayan personeli bünyem pek kabul etmiyor. Ancak yine de şansımıza Kozmonot müzesi ve anıtı, TV Kulesi ve birkaç önemli katedral hotele yürüme mesafesindeydi ve odamızdan görülebiliyordu. Moskova maceramız, biraz yorucu şekilde, böylece başlamış oldu. Moskova’da kaldığımız 3 gün boyunca Kızıl Meydan ve bünyesindeki Kremlin Sarayı (birkaç bölümden oluşuyor), St. Basil Katedrali, Tarih Müzesi, Lenin Mozolesi, Bilinmeyen Asker Mozolesine ek olarak; Tretyakov Galerisi, Victory Park, Gorki Parkı, Pushkin Müzesi, Bolshoi Tiyatrosu, Moskova Devlet Üniversitesi, Kozmonot Müzesi ve Anıtı, TV Kulesi, İşçi Adam ve Çiftçi Kadın Heykeli, Arbat Sokağı (hediyelik eşya yeri), Kurtarıcı İsa Katedrali, Ünlüler Mezarlığı gibi birçok yeri gezip görme şansımız oldu ki bunların yanında gidemediğimiz yerler de oldu. Bu yerler hakkındaki ayrıntılı bilgiyi de yine ve yeniden Hz. Google’a bırakıyorum. Moskova’daki günlerimizde görme fırsatına eriştiğimiz bu tarihi yerlerin hepsine dair gezi notlarımı yazmam pek mümkün değil. Bu nedenle benim için öne çıkan üç yerden bahsetmek istiyorum. Ancak bahsetmeden önce belirtmek isterim ki dikkatimizi ilk çeken nokta tabii ki harika Moskova Metrosu oldu. (Özellikle 5 numaralı hat ne kadar akıllıca tasarlanmış değil mi?) Bu arada duraklardaki tabelalalarda Latin harfleriyle durak isimleri yazmıyor, yani Kirilce şart ve aslında eğlenceli de :) Ancak muhteşem ağı ve hepsi birbirinden güzel istasyonları ile metro kendi başına bir yeraltı şehri niteliğinde. Benim için gezilmesi gereken üç kritik nokta ise şunlardı: Birincisi Kızıl Meydan ve etrafındaki müze – mozole – katedraller, ikincisi Nazım Hikmet’in de mezarının da yer aldığı Ünlüler Mezarlığı ve son olarak Kozmonot Müzesi. Hotele yakın olduğu için önce Kozmonot müzesini gezdik. Beğenilmeyen Sovyetler’in uzaya ilk insanı göndermeyi başaran uygarlık olduğunu unutmayalım. Özellikle benim gibi Gagarin’in deneyimleriyle özel olarak ilgilenen biri için müze harika bir gezi deneyimiydi. Bu teknolojik gelişme Sovyetlerin dünyayı sömürmeden de neler yapılabileceğini gösterdiği örneklerden birisi sadece. Şimdi önem sırasındaki ilk iki yere gelelim: Kızıl Meydan şehrin tam ortasında ya da şehri Kızıl Meydan etrafına kurmuşlar diyebilirim. Ayrıca fotoğraftan da dikkatinizi çekebileceği üzere biz gittiğimizde meydanda sanırım konser tarzı bir etkinlik hazırlığı vardı. Meydanı boş haliyle görmek daha büyüleyici olabilir. Yukarıda belirttiğim gibi Kremlin Sarayı, St. Basil Katedrali, Lenin Mozolesi, Tarih Müzesi ve Bilinmeyen Asker Mozolesi Kızıl Meydan hinterlandında. Yine bazı diğer önemli yerler de Kızıl Meydan’a yürüme mesafesinde. Bu müzelerin hepsinin içine giremedik çünkü her müzeye girmeye çalışırsanız bizim gibi paranız suyunu çekebilir :) Ama Kızıl Meydan’da olmak ve her ne kadar üzerinden yirmi küsür yıl geçmiş olsa da o havayı alabilmek benim için müthiş bir deneyimdi. Bu duygumu tam olarak kelimelerle ifade edebilmem mümkün değil; önce hissetmeniz sonra da orayı yaşamanız gerekli... Nazım Usta ziyaretimiz ise şöyle oldu: Önce mezarlığı biraz arayarak bulduk. Sonra tabii ki ustanın yerini bulmamız gerekiyordu. O arada yine bir süre debelendik :) ve sonradan Türkiye’ye iş gezileri için geldiğini öğrendiğim birinden yardım aldık ve onunla Nazım Usta üzerine konuşma fırsatım oldu. Kendisi onun neden burada olduğunu sordu ve ben de malum nedenleri anlattım. Üzücü :( ve tabii ki burada da gerçekten çok farklı duygular hissettiğimi söyleyebilirim. Tıpkı St. Petersburg'da olduğu gibi Moskova'da da üç gün boyunca şehri adım adım gezmeye çalıştık diyebilirim. Zaten yurtdışı gezileri böyle yapılır diye düşünüyorum. Bir başka deyişle Moskova’nın birçok yerini gezip gördük ve yerel yemeklerden tatmaya çalıştıktan sonra 22’si öğleninde hotelden çıkışımızı yaptık ve Sheremetyevo Havalimanından, 25 dakika da rötar yapan 18.30 akşam uçağıyla da İstanbul yollarına koyulduk. Yerel saat avantajı ile de 3 saatlik yolculuğa rağmen 21.00 civarında İstanbul Atatürk Havalimanı’na vardık. Türkiye’ye geldiğimi ise 8-9 dakika metro bekleyerek, metroda 60 yaşlarında bir amcanın yine o yaşlarda olan eşini bizden sakınmaya çalışması (bayan varmış oturamazmış bizim yanımıza!), artık klasikleşmiş metrobüs rezaleti (itişenler, ayağınıza basıp özür bile dilemeyenler, havasız araçlar vs.) ile anladım ve kendi kendime “Welcome to Turkey Togan!” diyerek alıştığımız kaos hayatına, bir haftalık ara sonrası, dönüş yapmış oldum. Bu geziye ilişkin bazı önemli notları ve tavsiyelerimi şöyle toparlamak isterim (bazılarına yazı dizisinin satır aralarında değinmiştim): 1. Rusya’da SSCB sonrası kapitalizme geçiş sürecinin tamamlanmadığını çok rahat görebilirsiniz. Bir yanda “avm”ler, bir yanda eski doku, bir yanda yolsuzluklar, bir yanda sade halk, bir yanda lüks içinde yaşayanlar… Öğrendiğimize göre Putin’in, Yeltsin’in yarattığı sıkıntılı vaziyeti düzeltmesi sonrası hala bu haldeler ki tahminlerim de o yöndeydi. Eski sistemin unsurları vaktinde çok iyi kurulmuş ama yenilenmemiş, sonra onu çöpe atmaya çalışmışlar (bkz. Şok tedavi) olmamış, şimdi de bu durumdalar. 2. Sosyalizmin yarattığı bir sonuç mudur yoksa kapitalizme geçiş sonrası mı böyle olmuştur ya da tam da bu nedenle mi kapitalizme geçiş halk desteği görmüştür bilemem ama sosyal bilimci gözüyle bakarsanız halkın bir zamanlar Türkiye’deki muhafazakar kesimin yaşadığı türden bir kimlik bunalımı yaşadığını ve hatta biraz da “görmemiş” olduğunu sezebilirsiniz. Kapitalizm geliştikçe görmemişlikleri ortadan kalkabilir ama eskiye özlem de duyabilirler, izleyip göreceğiz. Zira yaşlı ve genç nüfus arasındaki tüketim kalıbı farkı (telefonlar, giysiler vs.) çok net. 3. Biz İstanbul’da etrafta çok fazla polis görmeye alışkın olduğumuz için bazı noktalarda polis görmek çok anormal izlenim yaratmadıysa da; istasyonlarda, sokaklarda ortalama bir Avrupa şehrine göre daha çok polis var. Ayrıca direkt olarak rüşvet isteyen bir kamu görevlisi ile karşılaşmadıysam da polislerin pasaport kontrölü bahanesiyle rüşvet isteyebileceği aklınızda olsun. Ayrıca maalesef işten kaytaran memur mantığı birçok yere işlemiş durumda. Pratik çözüm ruhuna henüz sahip değiller. Çok kez derdimizi anlatamadık ve yavaş işleyiş bizi yordu. 4. İngilizce bilmiyorlar! Şanslıysanız İngilizce bilen birilerine denk gelebilirsiniz. Hatta Türkçe bilenlere denk gelmeniz daha olası zira birçok Türki Cumhuriyet kökenli insan oralarda iş tutmuş :) Bu nedenle en azından Kiril alfabesindeki harflerin latin karşılıklarını öğrenmeye çalışın (dediğim gibi öğrenmeye çalışmak zor değil ve gayet eğlenceli). İlk günden itibaren bu çok işime yaradı, çünkü birçok yerde latince karşılık bulamayabilirsiniz. 5. Hollywood filmlerinin etkisinde kalıp Rusya hakkında kötü fikirlere kapılmayın. Rusya benim ölçütlerime göre bizden daha gelişmiş bir ülke. Mesela yukarıda söylediğim dil ve kısmi görmemişlik sorununu saymazsak insanlar bizden daha kültürlü ve medeni. Trafik kurallarına uyuyorlar, birbirlerini sokakta rahatsız etmiyorlar vs. Muhtemelen eğitim ve sağlık sistemi de bizden ileridedir. 6. Gittiğimiz iki şehir de düz bir şehir. Tepeleri vadileri vs. yok. Ayrıca her iki şehir de oldukça düzgün kentleşmiş ve muhteşem bir ulaşım ağı var. Düzgün ve geniş caddeleri otobüsler, troleybüsler, tramvaylar, trenler ve metrolarla örmüşler. Evet, ulaşım araçları yeni değil ama İstanbul’dakiler yeni de ne oluyor değil mi? :) (“Demiryolu gomilist işidir!” diyenlere selam!) Ayrıca her istasyon bir bina şeklinde ve bir sanatsal kimliği var. Bu nedenle her gittiğiniz yabancı memlekette yapılması gereken temel şeyi yapın ve bir harita edinin. Bu sayede istediğiniz yere çok kolay ulaşabilirsiniz. “Şurası haritaya göre uzak” diye çekinmeyin. 7. Yanınızda mutlaka nakit (ruble) bulundurun. Çünkü bazı yerlerde kredi kartı geçmiyor. (kapitalistleşme konusunda önlerinde yol olduklarını anlayabileceğiniz başka bir gösterge) Geçen yerlerde de ender de olsa komisyon isteyebilirler. Tekrar hatırlatayım, kur 1 TL = 16,2 Ruble civarında. Ayrıca Euro ve Dolar dışındaki para birimlerini öyle her yerde ruble ile değiştiremeyebilirsiniz. Bunlara ek olarak kent yaşamı pahalı; içki, sigara ve ulaşım dışında fiyat seviyesi İstanbul düzeyinde. 8. Akdenizli olduğumuz için insanlar size soğuk görünebilir ama genelde öyle değiller. Yardımcı olmaya çalışanlarla mutlaka karşılaşırsınız. 9. Müzelerde giriş ve fotoğraf çekmek ayrı ücretlere tabi. Kontrol için odalarda görevliler var ama fotoğraf çekerken yanınıza gelip de biletinize bakmıyorlar. 10. Yazı dizimde de bahsettiğim Azeri esnaftan öğrendiğim kadarıyla Türk hükümetini Amerikancı buluyorlar ve sevmiyorlar. Ancak bunun bize karşı direkt bir yansıması olmadı. 11. “Ya bu et domuz etiyse” gibi bir fikriniz varsa korkmayın. Çoğu yerde birçok alternatif var. Ayrıca Mc-Donalds, Subway gibi yemek yerleri şehirleri işgal etmiş durumda. (ABD’nin askersiz işgal başarısı).Yerel yemekleri tadın. Ayrıca Türkiye’de bir türlü bulamadığım kahve kültürünü canlı canlı yaşamak güzeldi :) 12. Hediyelik olarak alınması gerekenler olarak tabii ki bir numarada votka, sonra da matruşka ve şehir magnetlerini önerebilirim. Hediyelik eşya dükkanlarında oldukça fazla alternatif var. Yalnız, hediyelik eşya satan mağazalarla mutlaka pazarlık yapın. (Pazarlık konusunda en çok Türklerden çekiyorlarmış.) Fiyatları yarıya kadar indirebiliyorlar. Çünkü sanırım üretim yerli değil. Her yerde olduğu gibi orada da Çin işgali söz konusu. (Çinli mağaza patronları ve duyduklarımız bu argümanı temellendiriyor ancak kesin öyledir diyemem.) 13. Amerika’ya gitmiyorsunuz. Tarihi, kültürel birikimi ve kimliği olan bir medeniyetin kurduğu şehirlere gidiyorsunuz unutmayın. Tarihi değerlere, parklara ve şehrin dokusuna sahip çıkıyorlar. Bu özellikler bizim belediyelerimizde yok. Parkları AVM'ye, eski binaları rezidansa dönüştürmeden de şehirciliğin olabilirliğini veya nasıl olması gerektiğini görebilirsiniz. Bir kent ve insanları; sadece son model otomobiller, bilgisayarlar veya gökdelenler, modern binalar demek değildir. 14. Son bir genel notla bitirmek isterim, gideceğiniz yerlerde “tur” saçmalığına girmeyin. Avrupa kentleri bizimkilere benzemez. Çok rahatlıkla kendiniz gezebilirsiniz. Özgürlüğünüzü kısıtlamayın. Efendim sözün kısası zıtlıklar ülkesi Rusya’yı mutlaka ziyaret edin. Belki benim gibi kızıl meydanda AVM (bkz: evimizin içine bile AVM yapacaklar!) olmasına içerleyebilirsiniz ancak eğlenceli vakit geçireceğiniz kesin. İyi günler. 24 Eylül 2013
2 Comments
Eline sağlık.
Reply
Togan
24/9/2013 07:55:55 am
Sen sağol Caner. Evet haklısın. Beraber çokça yere gideriz umarım :)
Reply
Leave a Reply. |
AuthorMuhtelif notlar... Archives
Kasım 2017
Categories |